آزمون نفوذ مخروط که به اختصار آن را CPT می گویند، بر اساس نفوذ پیوسته ابزار استوانه ای با نوک مخروطی شکل (نفوذسنج) به داخل زمین عمل می نماید. نفوذسنج دارای نوک مخروطی با زاویه پخی ۶۰ درجه و قطر ۳۷٫۵ میلیمتر است و با سرعت ۲۰ میلیمتر در ثانیه به داخل زمین نفوذ میکند. مقدار مقاومت خاک در مقابل نفوذ ابزار مذکور به صورت مقاومت نوک و مقاومت جدار توسط دستگاه اندازه گیری می شود. مقاومت نوک در این آزمون با qc و مقاومت جدار با fs نمایش داده میشود.
در شرایط کنونی با توجه به کارائی بالای CPT در ارائه یک پروفیل پیوسته از وضعیت ژئوتکنیکی لایه های زیر سطحی برای رسها و ماسه ها و همچنین سرعت مناسب و اقتصادی بودن آزمایش، این آزمون به یک آزمایش بر جای معمول در سطح جهان تبدیل شده است. با این حال در ایران به دلیل محدود بودن پهنه های رسی و همچنین عدم اطلاع کامل مهندسین ایرانی از کارائی های گسترده آن این آزمون گسترش چندانی نیافته است.
آزمون نفوذ مخروط، صرفا برای مطالعه مقاومت رسهای خیلی نرم تا ماسه های متراکم کارائی دارد و در مصالح شنی و رسوبات حاوی قطعات سنگی توصیه نمی شود. شماره استاندارد این آزمایش در ASTM برای سیستم های مکانیکی آن ASTM - D3441 و برای سیستم های الکتریکی و الکترونیکی آن ASTM- D5778 میباشد. همچنین انجمن بین المللی مکانیک خاک و مهندسی پی (ISSMFE) دستورالعمل مرجعی را برای انجام آزمایش مخروط ارائه نموده است.
فایل دانلودی حاوی یک فایل word می باشد